比较修订

ułatwienia dostęp

Poznaj funkcje, które sprawiają, że Firefox i treści internetowe są dostępne dla osób mających problemy ze wzrokiem lub ograniczone możliwości korzystania z klawiatury lub myszy.

Firefox zawiera szereg funkcji ułatwiających wszystkim przeglądanie internetu, w tym osobom niedowidzącym, niewidomym, lub z ograniczonymi możliwościami korzystania z myszy, touchpada lub klawiatury. __TOC__ = Korzystanie z klawiatury = Wykaz dostępnych skrótów klawiaturowych znajduje się na stronie [[Keyboard shortcuts - Perform common Firefox tasks quickly]]. == Używanie klawiatury do nawigacji po stronach WWW == Aby w Firefoksie włączyć nawigację i zaznaczanie tekstu w treściach internetowych {for fx124}i dokumentach PDF{/for} za pomocą klawiatury podobnie, jak w edytorze tekstu w trybie tylko do odczytu, wykonaj poniższe czynności: # [[T:optionspreferences]] # Przejdź do panelu {menu Ogólne} i przewiń do sekcji ''Przeglądanie''. Zaznacz ustawienie '''Zawsze używaj klawiszy kursora do nawigacji po stronach'''. Po włączeniu tej funkcji Firefox będzie wyświetlał ruchomy kursor na stronach internetowych{for fx124}, jak i w dokumentach PDF{/for} otwartych w przeglądarce. Ta funkcjonalność jest znana jako [https://wikipedia.org/wiki/Caret_navigation Caret Browsing (przeglądanie z użyciem kursora)] (strona w jęz. ang.). Poprawia ona znacznie precyzję, dostępność zaznaczania i kopiowania tekstu, zapewniając wszechstronne narzędzie do interakcji z treściami cyfrowymi.{for win} W dowolnym momencie można nacisnąć klawisz {key F7}, by włączyć lub wyłączyć tę funkcję. Po naciśnięciu klawisza {key F7} Firefox poprosi o potwierdzenie. Można ten monit wyłączyć, wybierając opcję '''Nie pytaj ponownie'''.{/for} == Wyszukiwanie tekstu podczas wpisywania == Aby szybko przechodzić do tekstu lub hiperłączy na stronie internetowej, wykonaj następujące czynnoąci: #[[T:optionspreferences]] # Przejdź do panelu {menu Ogólne} i przewiń do sekcji ''Przeglądanie''. Zaznacz ustawienie '''Rozpoczynaj wyszukiwanie podczas wpisywania tekstu'''. Funkcja ta może działać w dwóch trybach. Po wciśnięciu klawisza {key /} i wpisaniu liter, przeszukiwany będzie cały tekst na aktualnej stronie, a po wciśnięciu klawisza {key '}, przeszukiwane będą tylko odnośniki. Firefox będzie podświetlać odnajdywany tekst i odnośniki na bieżąco. Działanie tej funkcji można kontrolować przy użyciu skrótów klawiaturowych: * Wpisanie kolejnych znaków zawęża poszukiwanie. Firefox podświetli następny pasujący do zapytania odnośnik lub tekst albo poinformuje o niepowodzeniu wyszukiwania. * {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key G} lub {key F3} – użycie tego skrótu nakaże przeglądarce przejść do następnego wystąpienia poszukiwanej frazy. * {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key Shift + G} lub {key Shift + F3} – użycie tego skrótu nakaże przeglądarce przejść do poprzedniego wystąpienia poszukiwanej frazy. * {key Backspace} – użycie tego skrótu spowoduje usunięcie ostatnio wpisanego znaku. Firefox przejdzie do poprzednio podświetlonego tekstu. * {key Esc} – użycie tego skrótu kończy wyszukiwanie. Wyszukiwanie można także zakończyć, klikając dowolne miejsce na stronie, przesuwając stronę przy użyciu myszy, touchpada lub klawiatury albo po prostu odczekując chwilę. Jeśli to pole jest zaznaczone, można w dowolnej chwili rozpocząć wyszukiwanie na danej stronie, po prostu wpisując żądany tekst z klawiatury. Domyślnie przeszukiwana będzie cała treść strony, ale nadal można nacisnąć klawisz {key '} lub {key /}, by rozpocząć wyszukiwanie w danym trybie. Można korzystać z tej funkcji, by dotrzeć do przycisków, pól tekstowych i innych elementów formularzy. Wystarczy odszukać tekst poprzedzający element formularza i wcisnąć klawisz {key Tab}. Wciśnięcie klawisza {key Tab} automatycznie kończy wyszukiwanie i przenosi użytkownika do pierwszego pola lub przycisku formularza za podświetlonym tekstem. == Klawisze skrótu w HTML == Na niektórych stronach internetowych skróty klawiaturowe są przypisane do różnych elementów na stronie. Aby przenieść kursor bezpośrednio do jednego z takich elementów, naciśnij {for win,linux}{key Shift}+{key Alt}{/for}{for mac}{key Ctrl+option}{/for}+'''klawisz skrótu''' w postaci wyróżnionego w elemencie znaku.<br/> {note}Które '''klawisze skrótu''' są dostępne dla danej strony, zależy od twórcy danej strony internetowej – nie od przeglądarki.{/note} = Skróty myszy = Spis typowych skrótów myszy znajduje się na stronie [[Use mouse shortcuts to perform common tasks in Firefox]]. = Skalowanie strony, czcionka i kolory = == Skalowanie strony == Można powiększać i pomniejszać strony włącznie z obrazkami za pomocą następujących skrótów klawiaturowych: * {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key &#43;} – użycie tego skrótu spowoduje powiększenie strony. * {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key &#8722;} – użycie tego skrótu spowoduje pomniejszenie strony. * {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key 0} (zero) – użycie tego skrótu spowoduje powrót strony do jej normalnego stanu. Inne sposoby skalowania strony opisane są w artykule: [[Font size and zoom - increase the size of web pages]]. == Skalowanie tekstu == Można na stronie zmienić tylko rozmiar tekstu za pomocą opcji ''Powiększaj tylko tekst'': # {for win7,win8,win10}Naciśnij klawisz {key Alt}, by wyświetlić pasek menu Firefoksa. {for win,linux}U góry okna Firefoksa{/for}{for mac}Na pasku menu{/for}, kliknij menu {menu Widok}. # Przejdź do menu {menu Powiększenie}. # Wybierz opcję {menu Powiększaj tylko tekst}. Od tej chwili, zmiany skali strony będą zmieniały jedynie rozmiar tekstu. Po zaznaczeniu powyższej opcji dostępne są następujące skróty klawiszowe: * Naciśnij klawisz {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key &#43;}, aby powiększyć tekst. * Naciśnij klawisz {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key &#8722;}, aby zmniejszyć tekst. * Naciśnij klawisz {for win,linux}{key Ctrl}{/for}{for mac}{key command}{/for}+{key 0} (zero), aby przywrócić rozmiar tekstu do jego domyślnych rozmiarów. Niektóre strony mogą być wyświetlane w nieprawidłowy sposób jeśli samodzielnie zmniejszysz lub zwiększysz ich rozmiar tekstu. Inne sposoby zmian rozmiaru tekstu na stronach internetowych opisane są w artykule: [[Font size and zoom - increase the size of web pages]]. {for win, fx103} == Rozmiar przycisków i menu == Firefox automatycznie wykrywa i dopasowuje się do preferencji wyświetlania rozmiaru tekstu używanego systemu operacyjnego. Jeśli zostanie zmieniony rozmiar wyświetlania tekstu w systemie, wszystkie witryny, przyciski i menu Firefoksa zostaną odpowiednio dostosowane. Na przykład, aby dokonać zmian tych ustawień w systemie Windows 10, wykonaj poniższe czynności: # Kliknij ikonę menu start na pasku zadań. # Kliknij ikonę {menu Ustawienia}. # Wybierz {menu Ułatwienia dostępu}. # Kliknij {menu Wyświetlacz} po lewej. # W sekcji ''Ustaw większy tekst'', ustaw za pomocą suwaka preferowany rozmiar wyświetlania. W ustawieniach systemu Windows 11 Microsoft zmienił nazwę ''Ułatwienia dostępu'' na ''Dostępność''. {/for} == Czcionki i kolory == W artykule: [[Change the fonts and colors websites use]] opisane są się dokładne instrukcje umożliwiające określenie czcionki i kolory wyświetlania stron. == Minimalny rozmiar czcionki == Niektóre strony mogą wyświetlać tekst w rozmiarze zbyt małym, by był łatwo czytelny. Aby polepszyć czytelność takich stron, można wybrać minimalny rozmiar czcionki. Na stronach, które próbują wyświetlać tekst w rozmiarze mniejszym, niż określony przez użytkownika w ustawieniach, Firefox automatycznie powiększy go do wybranego rozmiaru. Aby ustawić minimalny rozmiar czcionki: # [[T:optionspreferences]] # W panelu {menu Ogólne} przejdź do sekcji ''Język i wygląd''. # Kliknij przycisk {button Zaawansowane…} w sekcji ''Czcionki''. # Wybierz minimalny rozmiar czcionki za pomocą menu rozwijanego. Niektóre strony mogą być wyświetlane w nieprawidłowy sposób, zależnie od wybranego przez użytkownika minimalnego rozmiaru czcionki. == Wymuszanie wyświetlania czcionek na stronach == Niektóre witryny używają trudnych do odczytania czcionek, a inne korzystają z domyślnych czcionek przeglądarki. Aby ustawić domyślne czcionki: # [[T:optionspreferences]] # W panelu {menu Ogólne} przejdź do sekcji ''Język i wygląd''. # W sekcji ''Czcionki'' wybierz żądany typ i rozmiar czcionki. Korzystając z przycisku {button Zaawansowane} możliwe jest ustawienie domyślnych czcionek dla różnych stylów, w tym dla szeryfowego, bezszeryfowego i o stałej szerokości. Wiele stron ma ustawione własne czcionki, dlatego ustawienia użytkownika mogą nie mieć na nie wpływu. Aby wymusić korzystanie z ustawionych czcionek na wszystkich stronach, należy odznaczyć opcję {menu Pozwalaj stronom stosować inne czcionki niż ustawione tutaj}. Niektóre strony mogą być wyświetlane w nieprawidłowy sposób, zależnie od wybranych przez użytkownika ustawień czcionek. == Wymuszanie wyświetlania kolorów na stronach == Niektóre witryny mogą stosować kolory tła i tekstu, które utrudniają czytanie, a inne mogą opierać się na domyślnych ustawieniach przeglądarki. Można ustawić domyślne kolory w następujący sposób: # [[T:optionspreferences]] # W panelu {menu Ogólne} przejdź do sekcji ''Język i wygląd''. # W sekcji ''Kolory'' kliknij przycisk {button Zarządzaj kolorami…}. Istnieje możliwość ustawienia domyślnych kolorów tekstu i tła, jak też kolorów dla odwiedzonych i nieodwiedzonych odnośników, można także ustalić, czy odnośniki mają być podkreślane. Wiele stron stosuje jednakże własne kolory, dlatego te ustawienia mogą nie mieć na nie wpływu. Aby wymusić korzystanie z ustawionych przez użytkownika kolorów, za pomocą listy rozwijanej należy ustawić opcję '''Nadpisuj kolory określone w treści wybranymi poniżej''' na {menu Zawsze}. {note}Ustawione powyżej kolory tekstu i tła będą również stosowane podczas [[View PDF files in Firefox or choose another viewer|przeglądania w Firefoksie plików PDF]].{/note} = Korzystanie z motywu o wysokim kontraście = Firefox automatycznie wykrywa, czy w systemie Windows używany jest motyw o wysokim kontraście i również wyświetla wszystko, stosując schemat kolorystyczny o wysokim kontraście. Włączenie w systemie motywu o wysokim kontraście ma wyższy priorytet niż wszystkie ustawienia przeglądarki i stron WWW. Ma to wpływ zarówno na sam interfejs Firefoksa (wszystkie okna, menu i przyciski), jak i na treść odwiedzanych stron internetowych. {for win} {for win7}Aby użyć motywu o wysokim kontraście, przejdź do menu {menu Start} systemu Windows, wybierz {menu Panel sterowania}, a następnie {menu Wygląd i personalizacja} i {menu Zmień motyw}, gdzie można wybrać jeden z dostępnych motywów.{/for}{for win8}Aby użyć motywu o wysokim kontraście, otwórz panel skrótów, wybierz {menu Panel sterowania} ze skrótu {menu Ustawienia}, a następnie {menu Wygląd i personalizacja} i {menu Zmień motyw}, gdzie można wybrać jeden z dostępnych motywów.{/for}{for win10}Aby użyć motywu o wysokim kontraście, przejdź do menu {menu Start} systemu Windows, wybierz {menu Ustawienia}, następnie {menu Ułatwienia dostępu} i {menu Duży kontrast}. Wybierz jeden z dostępnych motywów z listy rozwijanej i kliknij {button Zastosuj}.{/for} {/for} = Kontrolowanie treści stron = == Blokowanie wyskakujących okien == Informacje na temat blokowania wyskakujących okien znajdują się na stronie [[Pop-up blocker settings, exceptions and troubleshooting]]. == Ograniczanie możliwości JavaScriptu == JavaScript może zostać wykorzystany do działań, które mogą nie odpowiadać niektórym użytkownikom. Dla lepszej kontroli nad jego zachowaniem można zainstalować [https://addons.mozilla.org/firefox/search/?tag=privacy rozszerzenia chroniące prywatność]. Więcej informacji na ten temat znajduje się w artykule: [[JavaScript settings and preferences for interactive web pages]]. = Zgodność z technologiami ułatwiającymi dostęp = == Czytnik ekranu == Czytnik ekranu to aplikacja, która identyfikuje i interpretuje zawartość ekranu lub dokładniej mówiąc, dane przesyłane do standardowego punktu wyjścia, niezależnie od obecności ekranu. Otrzymane dane są przetwarzane za pomocą lektora tekstu, ikon dźwięku lub alfabetu Braille'a za pośrednictwem odpowiedniego urządzenia. Czytniki ekranu to technologia ułatwiająca dostęp i potencjalnie przydatna dla osób niewidzących, niedowidzących lub też niepotrafiących czytać. Często są wykorzystywane w połączeniu z powiększaczem ekranu popularnie zwanym „ekranową lupą”. Oto [https://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_screen_readers lista czytników ekranu] (w języku angielskim) i odnośniki do najczęściej używanych: {for win} *[https://www.nvaccess.org/ NVDA] *[https://www.webbie.org.uk/thunder/ Thunder] *[https://webinsight.cs.washington.edu/wa/ WebAnywhere] *[https://www.freedomscientific.com/Downloads/JAWS JAWS] (wersja komercyjna) *[https://www.zoomtext.com/products/ ZoomText] (wersja komercyjna) *[https://yourdolphin.com/product/version?id=182 Supernova] (wersja komercyjna) *[https://addons.mozilla.org/firefox/search/?q=screen%20reader&type=extension Rozszerzenia Firefoksa związane z czytnikami ekranu] {/for} {for mac} *[https://www.apple.com/accessibility/mac/vision/ VoiceOver VoiceOver] – Firefox oferuje podstawową obsługę aplikacji Voiceover. Na [https://support.apple.com/kb/PH25310?locale=pl_PL tej stronie pomocy Apple] znajdziesz wyjaśnienia dotyczące korzystania z aplikacji VoiceOver i innych ustawień ułatwień dostępu. *[https://www.assistiveware.com/legacy-apps Proloquo] *[https://webinsight.cs.washington.edu/wa/ WebAnywhere] *[https://addons.mozilla.org/firefox/search/?q=screen%20reader&type=extension Rozszerzenia Firefoksa związane z czytnikami ekranu] {/for} {for linux} *[https://webinsight.cs.washington.edu/wa/ WebAnywhere] *[https://wiki.gnome.org/Projects/Orca orca] *[https://addons.mozilla.org/firefox/search/?q=screen%20reader&type=extension Rozszerzenia Firefoksa związane z czytnikami ekranu] {/for} = Przydatne odnośniki = * Witryna [https://accessfirefox.org Access Firefox] zawiera wiele przydatnych odnośników (w języku angielskim). {for win} *Firma Freedom Scientific prowadzi dla użytkowników programu JAWS szereg [https://www.freedomscientific.com/Support/UserGroups list dyskusyjnych] (w języku angielskim). *Firma GW Micro prowadzi [https://www.gwmicro.com/Support/Email_Lists/ polskojęzyczną listę dyskusyjną] dla użytkowników programu Window Eyes. {/for} *Więcej informacji na temat inicjatyw Mozilli dotyczących ułatwień dostępu znajdziesz na stronie [https://developer.mozilla.org/docs/Web/Accessibility o dostępności witryny Mozilla Developer Network].